Những vướng mắc nhất định phải tháo gỡ trước khi tiến hành xây nhà thờ họ

05/12/2018

Cái đẹp, cái hồn của một dòng họ chính được thể hiện thông qua nhà thờ họ. Tùy từng văn hóa địa phương mà nhà thờ họ có thiết kế cấu trúc khác nhau, nhưng vẫn giữ cái cốt nhất là kết cấu từ khung gỗ mang đậm bản sắc nhà Việt.

Nhà thờ họ là công trình được xây dựng để sử dụng lâu bền theo thời gian. Chính vì vậy, trước khi bắt tay vào thi công, cần phải cân nhắc và định hướng kỹ lưỡng ngay từ ban đầu. Nhà thờ họ cũng là công trình mang tính chất cộng đồng chung của dòng họ, không nên xây dựng theo ý thức cá nhân của riêng ai. Kiến trúc của nhà thờ họ phải phản ánh được cái riêng của dòng họ và cái chung của mỗi thành viên trong họ tộc.

Trong quá trình thiết kế và thi công nhà thờ họ sẽ rất khó tránh khỏi những vướng mắc dưới đây, người trưởng nam hoặc người đứng ra chịu trách nhiệm xây dựng nhà thờ họ cần có những lưu ý đặc biệt để có cách khắc phục kịp thời.

Tư vấn thiết kế không chuyên ảnh hưởng đến kiến trúc của nhà thờ họ
Văn hóa vùng miền đa dạng đòi hỏi người thiết kế phải thật tinh tế khi muốn đề xuất một bản thiết kế ưng ý. Dựa vào những ý tưởng mà chủ đầu tư yêu cầu, người thiết kế phải tư vấn cụ thể cho chủ đầu tư quy trình xây dựng, thiết kế cấu trúc, sử dụng chất liệu gỗ nào phù hợp,…Và để đi đến được bản thiết kế cuối đòi hỏi sự bàn bạc, chỉnh sửa của tất cả các thành viên trong dòng họ

Vướng mắc cũng có thể xảy ra khi chủ đầu tư hoặc dòng họ tự ý sửa đổi thiết kế trước và sau khi thi công. Đây là một quá trình tham vấn khá vất vả vì phải thống nhất được nhiều ý kiến khác nhau. Do còn liên quan đến văn hóa và tâm linh nhạy cảm, nên nếu trong dòng họ có những sự kiện bất thường xảy ra thì sẽ bị quy kết về việc xây dựng nhà thờ họ, dẫn đến sự mất đoàn kết dòng họ.
Thậm chí có trường hợp, thợ xây dựng còn tư vấn ngược lại chủ đầu tư, với các ý kiến mâu thuẫn hẳn với thiết kế ban đầu của kiến trúc sư. Trông cậy các đơn vị tư vấn thiết kế không chuyên nghiệp hoặc tự thiết kế dẫn đến nhiều thiếu sót, mang tính chủ quan và chủ yếu là cóp nhặt, sao chép các kiến trúc nhà thờ họ có sẵn, thiếu tư duy và chọn lọc khoa học.

Một lý do nữa đến từ tay nghề của thợ thi công. Các công trình tín ngưỡng, trong đó có nhà thờ họ, đòi hỏi tay nghề của thợ thi công phải có chọn lọc và đạt chất lượng. Không phải bất cứ đội thợ nào cũng có thể đảm đương việc thi công nhà thờ họ được, bởi sự đồi hỏi khắt khe về độ tỷ mỷ, tính nghệ thuật và yêu cầu chất lượng thi công.

Diện tích xây dựng bị hạn chế

Để có một nhà thờ họ đẹp cần có diện tích vừa đủ cho không nhà thờ chính và khuôn viên sân vườn. Thực tế, diện tích các nhà thờ họ lại phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện kinh tế của dòng họ và diện tích khu đất xây dựng.  

Thông thường nhà thờ họ được thiết kế 4 mái với từ 3 - 5 gian. Với dòng họ có điều kiện kinh tế tốt, có thể xây nhà thờ họ theo cấu trúc 2 tầng - 8 mái to đẹp hơn. Kích thước gian giữa thường có mặt tiền khoảng 5,5m, gian bên khoảng 2,7m với tổng diện tích khoảng 60 - 80m2. Các nhà thờ họ lớn có thể làm thêm cả phần hậu cung.  
Khuôn viên nhà thờ họ có thể trồng các loại cây cổ như cây đa, cây si và các hạng mục công trình phụ trợ khác như gác chuông, nhà thiêu hương, nhà bia. Đặc biệt ,yêu cầu cần có một khoảng sân rộng để tập trung các thành viên trong dòng họ. Cổng vào bao gồm 2 cổng chính, tam quan ở 2 bên và một lối vào chính sân ở phía trước. 

Tuy nhiên, trong điều kiện “tấc đất tấc vàng” hiện nay, xu hướng đô thị hóa mạnh, việc có đủ diện tích đất để xây cả nhà, cả vườn là một yêu cầu không dễ đáp ứng. Rất nhiều công trình nhà thờ họ buộc phải xây chen giữa, liền kề với các công trình nhà ở, làm mất đi rất nhiều giá trị ý nghĩa và tính tôn nghiêm của nhà thờ họ.

Thiếu nguyên liệu gỗ để xây dựng

Nguồn gỗ quý như đinh, lim sử dụng để xây dựng nhà thờ họ theo truyền thông hiện nay còn khá hiếm. Nếu xây nhà thờ họ cầu kỳ, đòi hỏi gỗ có kích thước lớn là điều rất khó, hầu như phải tìm đặt trước từ rất lâu. 

Hiện nay, ngoại trừ những dòng họ có điều kiện kinh tế vẫn lựa chọn vật liệu gỗ để xây dựng nhà thờ họ, phần lớn đã chuyển sang xây bằng bê tông cốt thép. Tuy loại vật liệu này kinh tế hơn, dễ thi cồng và có tuổi thọ sử dụng lâu hơn nhưng về mặt mỹ quan không thể bằng kết cấu gỗ, Các vật liệu khác như đá, gạch men kính cũng được sử dụng tràn lan và tùy tiện. Sử dụng cột đá chạm trổ lai căng, màu mè ở mặt tiền làm mất đi dáng vẻ của nhà thờ họ truyền thống. 

Yếu tố phong thủy khi xây dựng nhà thờ họ

Theo xu hướng, nhiều người đều xem phong thủy trước khi bắt tay vào việc gì đó. phong thuỷ trong xây dựng cũng là một yếu tố quan trọng. Đa phần khách hàng hiện nay đều đã “xem thầy” trước khi đến với kiến trúc sư. Đây là việc làm tốt vì “có thờ, có thiêng, có kiêng, có lành”. Tuy nhiên cũng có rất nhiều người lạm dụng phong thủy dẫn đến phụ thuộc vào mê tín dị đoan, thiếu cơ sở khoa học. 

Yếu tố quan trọng nhất khi xây nhà thờ họ là hướng nhà và thế đất. Cầu kỳ hơn có thể xem đến kích thước cửa, số bậc lên xuống, thậm chí cả các chi tiết hoa văn chạm trổ. Có rất nhiều “tai nạn” xảy ra khi cả dòng họ ai cũng đi xem phong thủy và cho là mình đúng. Tuy nhiên, mục đích cuối cùng của việc xây nhà thờ họ không phải phục vụ cho một cá nhân, mà là phục vụ cho một dòng họ. 

Khi xây dựng nhà thờ họ, chỉ nên chiêm nghiệm phong thủy về các yếu tố chính, không nên quá đi sâu tiểu tiết. Nên xem để đảm bảo các yếu tố về tâm linh và văn hóa truyền thống, nhưng tránh sa đà vào mê tín dị đoan.

Từ những vướng mắc có thể gặp phải khi xây dựng nhà thờ họ kể trên, gỗ Nguyễn Tuân xin đưa ra một số những đề xuất để giúp quý khách hành có những thiết kế nhà thờ họ đẹp mắt và hợp phong thủy như sau:

- Nhà thờ họ phải được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu một cách bài bản, có khoa học, phù hợp với phong tục tập quán của địa phương.

- Cần lựa chọn những người thiết kế công trình có chuyên môn sâu về kiến trúc truyền thống, đặc biệt am hiểu về quy trình xây dựng nhà thờ họ. Sau khi đã chốt bản vẽ, chủ đầu tư phải tuân theo thiết kế thống nhất, tránh sửa đổi và bổ sung mang tính tự phát, chủ quan.

- Tính toán và chuẩn bị kỹ lưỡng nguồn tài chính để xây dụng nhà thờ họ, không nên nóng vội mà chọn chỗ rẻ để xây vì sẽ ảnh hương lớn đến chất lượng của nhà thờ họ. 

- Tham khảo về phong thủy trước khi xây dựng nhà thờ họ để đem lại nguồn phúc đức dồi dào cho dòng họ và con cháu đời sau.

Thiết kế và xây dựng nhà thờ họ là công việc vô cùng quan trọng, cần có sự nghiên cứ kỹ lượng và khoa học để tránh những vướng mắc trong quá trình thi công. Gỗ Nguyễn Tuân với những kinh nghiệm trong thiết kế và thi công nhà thờ họ khắp các tỉnh miền Bắc rất mong muốn sẽ là nơi tin cậy để các chủ đầu tư gửi gắm niềm tin và chọn lựa để xây dựng nhà thờ cho dòng họ. Liên hệ:

Đồ gỗ Nội thất Nguyễn Tuân – Đồ gỗ Thạch Thất

Showroom: 196 đường Láng -Đống Đa- Hà Nội

Xưởng sản xuất: Làng nghề truyền thống Canh Nậu – Thạch Thất – Hà Nội

Hotline: 0979.67.11.83 / 0916.586.583

Email: gonguyentuan@gmail.com