24/05/2019
Theo quan niệm về phong thủy xưa, ông cha ta thường sử dụng những hình ảnh tượng hình đầy màu sắc để mô tả về thế đất đẹp. Théo đó, khu đất được coi là đẹp nếu nó hội tụ được “Tứ tượng”: Thanh Long - Bạch Hổ - Huyền Vũ - Chu Tước.
1. Nhà thờ họ - nét kiến trúc tâm linh của người Việt Nhà thờ họ (hay còn gọi là từ đường) là ngôi nhà được xây dựng để dành riêng cho việc thờ cúng, lễ bái tổ tiên của con cháu trong một dòng họ, hoặc một chi họ tính theo họ cha. Nhà thờ họ phổ biến trong văn hóa xây dựng kiến trúc của người Việt ở đồng bằng và trung du Bắc Bộ. Là công trình kiến trúc mang nét tâm linh của người Việt, nên thế đất nào là phong thủy để xây dựng nhà thờ họ cũng là điều vô cùng quan trọng và cần thiết phải xem xét để đem lại may mắn và phúc lộc cho cả dòng họ. 2. Văn hóa trong xây dựng nhà thờ họ Các mẫu nhà thờ họ ở Bắc Bộ nhìn chung đều là một ngôi nhà gỗ hình chữ Nhất nằm ngang, có 1 tầng và ít nhất 3 gian. Nhà thờ họ có mái trước và mái sau được lợp bằng ngói mũi hài cổ, mái sau xây theo kiểu “thu hồi bít đốc”. Trong các bản vẽ thiết kế nhà thờ họ, nguyên tắc đặc trưng nhất luôn phải tuân theo đó là sự đăng đối qua trục thần đạo, có nghĩa là mọi thứ phải đối xứng qua một trục tưởng tượng nằm chính giữa ngôi nhà thờ họ. Thông qua nguyên tắc này, mọi bố cục từ cấu trúc nhà, bố trí sân vườn hay bày biện nội thất của nhà thờ họ đều được cân xứng và hòa hợp về phong thủy theo quan niệm của người xưa. Mặt khác về phong thủy khi xây dựng nhà thờ họ đó là việc chọn hướng đất và thế đất. Theo quan niệm của Phật giáo, hướng đất đẹp là một hướng đất “hè mát, đông ấm” mang lại sự yên ấm và đủ đầy quanh năm. Còn theo Nho giáo, hướng đất đẹp là hướng có thánh nhân hiển linh. Hội tụ những yêu cầu đó, thì hướng Nam được coi như hướng đẹp để xây dựng nhà thờ họ. Tuy nhiên, ngày nay, việc chọn hướng đất để xây dựng nhà thợ họ không phải luôn nhất thiết là hướng Nam bởi điều kiện về đất cũng như các yếu tố môi trường khác. Gia chủ nên xem xét và tham khảo các hướng đất khác nữa để chọn được hướng phù hợp với mọi yêu cầu. Đối với thế đất đẹp, hợp phong thủy để xây dựng nhà thờ họ thì lại có nhiều tiêu chuẩn khác. Theo quan niệm xưa, thế đất đẹp là thế đất phải có thể tựa, tức là phía sau phải cao hơn phía trước. hai bên có thể tì, tức là thế “tay ngai”. Mặt phía trước nên có dòng nước chảy từ phải qua trái. Nếu như thế đất xây dựng tự nhiên mà không có những tiêu chuẩn này, thì gia chủ phải tự khắc phục bằng cách đào ao, đào giếng để “tụ thủy” hoặc xây hòn non bộ, bình phong, trồng cây để tạo thế. 3. Thế đất “Tứ tượng” trong xây dựng nhà thờ họ “Tứ tượng” (hay còn gọi là “Tứ thánh thú”) là tên gọi một khái niệm về hình tượng trong triết học phương Đông. “Tứ tượng” tượng trung cho 4 con thú linh thiêng trong các chòm sao của Trung hoa cổ đại: bắc Huyền Vũ, nam Chu Tước, đông Thanh Long, tây Bạch Hổ. Hình thế núi cao 3 bên gợi nhớ tới hình ảnh chiếc “ghế bành”, biểu tượng của cuộc sống vương giả. Thế đất có “Tứ tượng” cụ thể là: Núi cao phía sau ngôi nhà tượng trưng cho Huyền Vũ (rùa đen). Gò đất hoặc đồi 2 bên trái - phải của ngôi nhà tượng trưng cho Thanh Long (rồng xanh) và Bạch Hổ (hổ trắng). Phía trước là sông hoặc hồ nước tượng trưng cho Chu Tước (phượng hoàng). Như vậy, địa thế của ngôi là phía trước hướng Nam, phía sau tựa núi và 2 bên là “tay ngai”. Phong thủy cho ngôi nhà thờ họ cũng dựa vào thế đất xung quanh mà ra. Ở xã hội phát triển hiện nay, thế đất đã khác hơn nhiều so với ngày xưa do cảnh quan xung quanh cũng thay đổi. Đô thị ngày càng phát triển, những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát, khiến cho việc luận giải hay áp dụng phong thủy cũng phải thay đổi. Giờ đây, những ngôi nhà cao tầng được coi như là núi, đường cao tốc được ví như là dòng sông. Cũng khá khó để tìm được một thế đất hội tụ “Tứ tượng” đầy đủ như ngày xưa, vườn rộng đất nhiều. Do đó, người ta tìm đến những giải pháp để tạo thế đất “nhân tạo”. Huyền Vũ (rùa đen): Rùa được coi như là con vật mang lại may mắn, là “quý nhân” phù trợ cho con người, có tuổi thọ dài và bảo vệ bền lâu. Thế Huyền Vũ thường ở phía sau ngôi nhà như một phần lưng tựa chắc chắn cho ngôi nhà vượt qua được nắng mưa, sóng gió. Thế này tức là nền đất sau nhà phải cao hơn nền đất ở phía trước. Để tạo thế Huyền Vũ, xây một ụ đất giống như lưng rùa ở sau nhà, hoặc không có điều kiện thì treo tranh rùa ở nhà sau, nuôi 1 con rùa hoặc đặt tượng rùa bằng đá hoặc đồng cũng được. Nên xây Huyền Vũ ở phía Bắc của ngôi nhà. Thanh Long (rồng xanh): Rồng là biểu tượng cho quyền uy và may mắn. Việc chọn được thế đất có gò, nơi rồng trú ngụ được coi là rất tốt trong phong thủy. Nếu nhìn từ trong nhà ra, Thanh Long nằm ở bên trái của ngôi nhà. Thế đất Thanh Long cũng phải cao hơn thế Bạch Hổ. Thế Thanh Long nên ở phía Đông. Nếu như không thể xây gò đất, thì gia chủ có thể treo một bức tranh rồng ở tường hoặc đặt tượng rồng phía Đông của ngôi nhà. Người xưa cũng khuyên nên chọn hình ảnh rồng 4 móng thay vì 5 móng vì đây là hình tượng chỉ dùng cho vua chúa. Chọn hình rồng 5 móng có thể mang đến năng lượng quá mạnh và không phù hợp với phong thủy chung của ngôi nhà thờ họ. Bạch Hổ (hổ trắng): Hổ trắng là mãnh thú giúp duy trì cuộc sống ổn định. Thế Bạch Hổ là một gò đất năm ở phía bên phải của ngôi nhà và phải thấp hơn Thanh Long. Theo quan niệm xưa, nếu như xây gò Bạch Hổ cao hơn gò Thanh Long thì hổ sẽ lấn át rồng, trái với luân thường và cực kỳ nguy hiểm. Hổ dữ không bị thu phục cũng là loài vật gây hại cho con người. Chu Tước (phượng hoàng): Loài phượng hoàng biểu tượng cho sự sung túc và yên ấm. Thế Chu Tước ở phía trước nhà giúp đem lại sự bình yên, giống như một dòng sông chảy chặn sóng gió cho ngôi nhà. Chu Tước cần có nền bằng phẳng và thấp hơn 3 thế còn lại. Vì là phần ở trước mặt nên thế đất này không được quá cao, tạo vật cản trước mắt, mang đến trở ngại cho cuộc sống và công việc của gia chủ. Chu Tước nên ở phía Nam, nếu như không có thế đất, thì phải treo tranh hoặc đặt tượng gà ở phía Nam để tạo thế Để được tư vấn và thiết kế xây dựng nhà thờ họ Việt Nam chất lượng, liên hệ: Đồ gỗ Nội thất Nguyễn Tuân – Đồ gỗ Thạch Thất Showroom: 196 đường Láng -Đống Đa- Hà Nội Xưởng sản xuất: Làng nghề truyền thống Canh Nậu – Thạch Thất – Hà Nội Hotline: 0979.67.11.83 / 0916.586.583 Email: gonguyentuan@gmail.com
Chu Tước