Những năm gần đây khi các công trình nhà thờ họ, từ đường, nhà gỗ được phục dựng và xây mới ngày càng nhiều thì cũng xuất hiện nhiều hơn những ngôi nhà thờ họ đẹp với lối kiến trúc nhà thờ họ truyền thống. Trong bài viết này Gỗ Nguyễn Tuân xin tổng hợp lại một số ngôi nhà thờ họ đẹp trên cả nước mà Gỗ Nguyễn Tuân biết được, xin giới thiệu lên website để quý khách hàng tiện tham khảo cho gia đình mình.
Mỗi ngôi nhà thờ họ trong bài viết này lại mang một nét khác nhau, từ phong cách thiết kế, kiểu dáng, diện tích, nhưng nhìn chung thì các công trình đều được sử dụng các vật liệu xây dựng nhà thờ họ truyền thống, trong đó nổi bật là các sản phẩm từ gỗ. Các ngôi nhà thờ họ được xây dựng với nhiều quy mô và phong cách khác nhau, cái này tùy thuộc vào khả năng tài chính và đóng góp của các đinh trong họ.
Vậy nhà thờ họ là gì? Sẽ là sai sót nếu không giải thích được câu hỏi này cho một số bạn còn chưa rõ.
Nhà thờ họ hay từ đường là một ngôi nhà dành riêng cho việc thờ cúng tổ tiên của một dòng họ hay từng chi họ tính theo phụ hệ (dòng của cha). Nhà thờ họ phổ biến trong văn hóa người Việt tại khu đồng bằng và trung du Bắc Bộ và Trung Bộ. Chi họ lớn, sau khi đã phân chi thì nhà thờ của dòng trưởng nam sẽ là nới nơi thờ phụng từ đời ông thủy tổ, nơi giữ gia phả gốc, nhà thờ này sẽ được gọi là nhà thờ đại tôn. Các nhánh họ khác đều có nơi thờ cúng riêng từ đời ông tổ chi trưởng, gọi là nhà thờ chi họ (hay cửa họ). Hằng năm, ngày lễ giỗ tổ tiên tại nhà thờ họ là dịp hội họp lớn nhất của tộc họ, nó đồng thời cũng là dịp để đại bộ phận có xu hướng khuếch đại quan hệ họ hàng", nối lại mối quan hệ lỏng lẻo.
Bây giờ thì cùng xem qua một số mẫu nhà thờ họ đẹp được Gỗ Nguyên Tuân tổng hợp lại.
Nhà thờ họ hay từ đường có diện tích lớn nhỏ tùy thuộc vào tài chính và đóng góp công sức của các dòng họ. Các dòng họ thường có một nhà thợ họ chính hay còn gọi là nhà thờ đại tôn. Đối với các dòng họ lớn có nhiều chi và nhánh nhỏ thì ở mỗi chi sẽ có những nhà thờ họ của mỗi chi.
Mỗi ngôi nhà thờ họ lại có những nét đặc trưng riêng, và điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất là kiến trúc và vật liệu xây dựng. Có những gia đình sử dụng gỗ là vật liệu chính cho ngôi nhà thờ họ của dòng họ mình, nhưng cũng có những dòng họ sử dụng chính là gạch, đá. Nhưng điểm chung của tất cả là kiến trúc nhà cấp bốn bắc bộ, sử dụng mái ngói đỏ và khung gỗ cho làm tôn lên sự tôn quý cho ngôi nhà thờ.
Vào các ngày lễ tết, hay ngày dỗ họ thì con cháu thường tụ họp sắp xếp bàn thờ lau dọn nhà thờ và cùng có những nghi lễ nhớ đến ông bà tiên tổ. Những người đã có đông gây dựng lên dòng họ.
Một ngôi nhà thờ họ bằng đá đẹp mắt với khung nhà gỗ và mái gói đỏ, mang đậm phong cách thiết kế nhà thờ họ bắc bộ.